11 Ekim 2016 Salı

Nedir bu ITP?

Şimdi gelelim ITP nedir diye soranlara vereceğimiz cevaba! 
Birincisi bu hastalık bünyesel yani edinilmiş bir durum, kazanılmış değil. Bi arkadaş gelip “Hacı ben bir süre ITP olayım” derse buna müsaade etmiyoruz. 
Bu durumda size genleri gönderenlere acı bir bakış ve sorgulayan yüzle “Müdür n’aptın yaa!” demek gerekiyor lakin kendileri valide ve peder sıfatlarına haiz oldukları için pek ses çıkaramıyoruz. 
Bu durumda “acaba yediğim içtiğim bir şey mi dokundu?” ya da “abi son zamanlarda çok stres yaşadım, kesin ondan” diyemiyoruz. Neden? Çünkü bünyesel. Bu çıkarımı ben yapmıyorum, Sosyal Güvenlik Kurumu yapıyor, diyor ki; bu hastalık senin bünyede vardı,  zamanla ortaya çıktı. Kesinlikle çalışma şartlarından kaynaklanıyor olamaz. Bu yüzden – eğer diğer şartları yerine getirmişsen- adi malul olarak emekli olabilirsin. 

Peki, SGK böyle diyor da doktorlar ne diyor?
Bana açıklanana ve benim öğrendiklerim kadarıyla ITP ismini analiz ettiğimizde durum daha belirgin hale geliyor. Şimdi sırasıyla İdiopatik Trombositopenik Purpura nın ne anlama geldiğine bakalım.
İdio: kendinden, kendine has, bilinmeyen bir nedenle
Patik: patika ve ingilizce path sözcüğünden geliyor ve yol anlamına geliyor.
Buraya kadar öğrendiğimizi birleştirirsek İdiopatik için “kendi kendine bir yola giren” veya “bilinmeyen bir nedenle yola giren” anlamını çıkarabiliriz. Kaldığımız yerden devam edelim;

Trombositopenik anlamı için önce trombositopeni nedir onu öğrenmemiz gerekli.Trombositopeni kandaki trombosit sayısının azlığına verilen isimdir. Bu tanımdan da anlaşılacağı gibi trombositopeni bir hastalıktan öte bir durum, bulgudur.
Bu durumda Trombositopenik için kandaki trombosit sayısının normalden daha az olması durumu anlamı çıkıyor ve bu tanımı da cebimize koyuyoruz. 
Sıra geldi Purpura nın anlamını öğrenmeye.
Purpura damar içindeki kanın damardan sızarak bildiğimiz morluklar oluşturması. Cilt altından kanayan damar morluklar oluşturuyor ve hekimler buna Purpura diyor. Söylemesi garip ama bu kanamalar toplu iğne başı gibi kırmızı noktalar halinde olursa “Peteşi” diyorlar. Böyle söyleyince havalı oluyor. Düşünsene doktora gitmişsin;
Doktor: Şikayetiniz nedir?
Hasta: Ayak bileğim de kızarıklık var, bir de bacağım morarmış. (Hiç havalı değil) Şöyle söylesen;
Hasta: Ayak bileğimde Peteşi oluştu, ayrıca bacak bölgemde Purpura var (işte bu cool oldu)

Neyse şimdi tanımı toparlayalım. ITP nin kelime anlamlarını yan yana dizdiğimde ben şöyle bir anlam çıkarıyorum;
Bilinmeyen bir nedenle kandaki trombosit sayısının düşme yoluna/eğilimine girmesi ve bunun sonucunda morlukların oluşması. Böyle yazınca orijinal isminin daha iyi durduğunu farkettim. 
Demek ki neymiş:
1.  Trombositlerimiz normalden düşük seviyede olacakmış
2.  Bu düşmenin kesin belli bir nedeni olmayacakmış
3.  Düşük trombosit neticesinde cilt altı kanama oluşacakmış.

İşte bu üç şartı sağlandığında nurtopu gibi bir hastalığın var demektir: ITP 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder